چای حاوی میزان بالایی کافئین است. هرچه چای مصرفی پررنگ‌‌‌تر یا به اصطلاح، غلیظ‌تر باشد، میزان کافئین وارد شده به بدن از طریق نوشیدن چای نیز، بیشتر می‌‌شود. لازم به ذکر است که کافئین، یک ماده شیمیایی خوراکی است که در دو فرم طبیعی و سنتتیک (مصنوعی) یافت می شود. فرم طبیعی کافئین، در بسیاری از گیاهان از جمله قهوه، دانه‌های کاکائو و برگ های چای وجود دارد؛ درحالیکه فرم مصنوعی آن، در نوشیدنی ها و نوشابه های انرژی زا یافت می شود.
تأثیر مصرف کافئین بالا بر بدن:
- کافئین، مدر (ادرار آور) است. بنابراین نوشیدن چای پررنگ، باعث اتلاف آب بدن شده و فرد را با مشکل یبوست مواجه می‌‌کند.
- کافئین، ضربان قلب و فشار خون را افزایش می‌‌دهد. بنابراین، نوشیدن چای پررنگ، باعث سوزش در ناحیه قفسه سینه و قلب می‌‌شود.
- کافئین با جذب آهن غذا تداخل دارد. هرچه چای مصرفی پررنگ تر باشد، شدت این تداخل بیشتر می‌‌شود. بنابراین، به افرادی که مبتلا به کم‌خونی ناشی از فقر آهن هستند، توصیه می‌‌شود که نوشیدن چای پررنگ را ترک کرده و یا مصرف آن را به حداقل یک ساعت قبل یا بعد از غذای حاوی منابع آهن موکول کنند. البته لازم به ذکر است که تأثیر منفی کافئین بر جذب آهن، صرفاً مربوط به منابع گیاهی آهن (مانند آهن موجود در اسفناج) می‌‌شود، نه منابع حیوانی آن (مانند آهن موجود در گوشت قرمز). این مسئله، به‌ویژه باید مورد توجه گیاهخواران قرار گیرد.
- کافئین سطح هوشیاری را بالا می‌‌برد. شاید در ظاهر، این عملکرد کافئین مطلوب به نظر برسد ولی در واقع، نوشیدن چای پررنگ در شب، به‌خصوص در ساعات پایانی شب، منجر به بی‌قراری و بی‌خوابی شده و در درازمدت نیز، سطح اضطراب را افزایش می‌‌دهد.
چه افرادی باید از نوشیدن چای پررنگ خودداری کرده یا مصرف آن را محدود کنند؟
- افرادی که سابقه مشکلات قلبی دارند.
- خانم های باردار
- افراد مبتلا به ریفلاکس (سوزش سردل، ترش کردن) و زخم معده
- افراد مبتلا به سنگ های کلیوی
References:
Krause and Mahan’s Food & The Nutrition Care Process, 15th edition. 2021