
مقدمه:
در شرایطی که ابتلا به ویروس HIV[۱] و بیماری ایدز همچنان یک مسئله مهم بهداشت عمومی است و میلیونها نفر را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار میدهد، پاسخ جامعه جهانی به کنترل آن در معرض خطر است. چرا که طی چند سال گذشته پیشرفت برای دستیابی به اهداف کنترل HIV متوقف و منابع موجود کم شده و در نتیجه جان میلیونها نفر در خطر است. از جمله دلایل بروز چنین شرایطی میتوان به نحوه توزیع، وجود نابرابری و بیتوجهی به حقوق بشر اشاره کرد که باعث شدهHIV به یک بحران بهداشت جهانی تبدیل شده و همچنان باقی باشد. در روز جهانی ایدز ۲۰۲۲ ( ۱ دسامبر برابر با ۱۰ آذر ماه) سازمان بهداشت جهانی به سازمانهای همکار خود برای بزرگداشت این روز با شعار “برابر کردن” میپیوندد. سازمان جهانی بهداشت از دولتمردان و شهروندان در سرتاسر جهان میخواهد تا نابرابریهایی را که مانع از پیشرفت در پایان دادن به بیماری ایدز میشود، شناسایی کرده و به آن رسیدگی کنند. همچنین دسترسی به خدمات ضروری HIV به ویژه برای کودکان و جمعیتهای آسیب پذیر کلیدی نظیر مردان دگرباش، افراد تراجنسیتی، معتادان به ویژه معتادان تزریقی و زندانیان را برابر کنند.
حقایقی درباره ایدز |
v انجام آزمایش تشخیصی برای HIV، تنها راه تشخیص ابتلای افراد به این ویروس است.
v تمامی افراد مبتلا به ویروس HIV واجد شرایط هستند و باید به درمانهای آن دسترسی داشته باشند. v با توجه به موارد سال ۲۰۲۱، حدود ۳۸ و نیم میلیون نفر در سراسر جهان به ویروس HIV مبتلا هستند و با آن زندگی میکنند. این در حالی است که یک میلیون و هفتصد هزار نفر از این تعداد را کودکان تشکیل میدهند.
|
HIV، تغذیه و ایمنی مواد غذایی
چرا تغذیه خوب برای افرادی که مبتلا به HIV هستند، مهم است؟
تغذیه خوب در مورد انتخاب و حفظ الگوی غذایی سالم است. داشتن تغذیه خوب از سلامت کلی پشتیبانی میکند و به حفظ سیستم ایمنی بدن کمک میکند. همچنین به افراد مبتلا به HIV کمک میکند تا وزن سالم داشته باشند و داروهای HIV را جذب کنند. ویروسHIV سیستم ایمنی بدن را مورد حمله قرار داده و از بین میبرد و این امر باعث میشود مقابله با عفونتها برای بدن سختتر شود. افراد مبتلا به HIV روزانه داروهای ترکیبی به نام رژیم درمانی –HIV میگیرند. این داروها مانع از بینرفتن سیستم ایمنی و تقویت و سالم نگهداشتن آن میشوند.
رژیم غذایی سالم برای مبتلایان بهHIV چیست؟
به طور کلی، اصول اولیه یک رژیم غذایی سالم برای همه از جمله افراد مبتلا به HIV یکسان است. شامل:
- غذاهای متنوعی را از پنج گروه غذایی بخورید: میوهها، سبزیها، غلات سبوسدار، منابع غذایی پروتئینی و شیر و لبنیات کمچرب
- برای حفظ وزن سالم، به مقدار مناسب غذا بخورید.
- غذاهای کمچرب به ویژه حاوی مقدار کم چربیهای اشباعشده، کمسدیم (نمک) و بدون قند و شکر افزوده را انتخاب کنید.
آیا داروهای مقابله با HIV یا ویروس HIV میتوانند باعث ایجاد مشکلات مربوط به تغذیه شوند؟
داروهای HIV و ویروس HIV گاهی اوقات میتوانند باعث بروز مشکلات مربوط به تغذیه شوند. به عنوان مثال، برخی از عفونتهای مرتبط با HIV میتوانند غذاخوردن یا بلعیدن را سخت کنند. همچنین عوارض جانبی داروهای HIV، مانند از بین رفتن اشتها، حالت تهوع یا اسهال، میتواند پیروی از رژیم غذایی مناسبHIV را مشکل کند. اگر همزمان مبتلا به HIVهستید و مشکل تغذیهای هم دارید، با پزشک و متخصص تغذیه خود مشورت کنید. برای جلوگیری از مشکلات مربوط به تغذیه، افراد مبتلا به HIV همچنین باید به ایمنی مواد غذایی توجه کنند.
ایمنی مواد غذایی چیست؟
غذا و آب میتواند به وسیله میکروبهایی که باعث بیماری میشوند آلوده شوند و بیماریهای ناشی از غذا یا مسمومیت غذایی ایجاد نمایند. ایمنی مواد غذایی در مورد نحوه انتخاب، آمادهسازی، تهیه و نگهداری مواد غذایی برای جلوگیری از ایجاد بیماریهای ناشی از غذا است.
چرا ایمنی مواد غذایی برای افراد مبتلا به HIVمهم است؟
از آنجا که HIV به سیستم ایمنی بدن آسیب میرساند، بیماری های ناشی از غذا در افراد مبتلا به HIV به احتمال زیاد جدیتر و شدیدتر از افراد دارای سیستم ایمنی سالم است. از اینرو پیروی از دستورالعملهای ایمنی مواد غذایی، خطر ابتلا به این دسته از بیماری را کاهش میدهد.
برای پیشگیری از ابتلا به بیماریهای ناشی از غذا، چه کار میتوان کرد؟
اگر HIV دارید، از دستورالعملهای ایمنی مواد غذایی زیر پیروی کنید تا خطر ابتلا به بیماریهای ناشی از غذا را کاهش دهید:
الف- از مصرف مواد غذایی زیر پرهیز کنید:
- تخم مرغ خام یا غذاهای حاوی تخم مرغ خام، به عنوان مثال، خمیر شیرینی خانگی
- مرغ، گوشت و غذاهای دریایی خام یا نیمپز
- شیر یا لبنیات و آبمیوههای غیرپاستوریزه
ب- از چهار مرحله اساسی برای دستیابی به ایمنی مواد غذایی پیروی کنید:
- تمیز کنید: پیش از تهیه غذاها، دستها، وسایل آشپزی و سطوحی را که مواد غذایی را روی آن آماده میکنید، بشویید و تمیز کنید.
- جدا کنید: برای جلوگیری از پخش میکروبها از یک ماده غذایی به ماده غذایی دیگرآنها را از یکدیگر جدا کنید. به عنوان مثال، گوشت خام، مرغ، غذاهای دریایی و تخم مرغ ها را از غذاهایی که آماده خوردن هستند، مانند میوهها، سبزیها و نان، جدا نگه دارید.
- کامل بپزید: از دماسنج مواد غذایی استفاده کنید تا مطمئن شوید که غذاها تا دمای ایمن پخته میشوند.
- سرد کنید: گوشت، مرغ، تخم مرغ، غذاهای دریایی یا سایر غذاهایی را که احتمالاً در مدت ۲ ساعت پخت و پز یا هنگام خرید خراب میشوند، در یخچال بگذارید یا با گذاشتن در فریزر، منجمد کنید.
References:
https://hivinfo.nih.gov/understanding-hiv/fact-sheets/hiv-and-nutrition-and-food-safety
[۱] HIV: human immunodeficiency virus